Grzewcza pomoc również dla wspólnoty mieszkaniowej?

Rząd pomoże wspólnotom w kwestii ogrzewania?

 

Drastyczny wzrost kosztów ogrzewania zagraża stabilności finansowej wspólnot mieszkaniowych. Wyjaśniamy na jaką pomoc mogą liczyć takie wspólnoty.

W kontekście wsparcia państwa podczas trwającego już kryzysu energetycznego, najczęściej mówi się o dodatku węglowym. Spore zainteresowanie mediów wspomnianym dodatkiem wynika nie tylko z dużej liczby jego beneficjentów. Chodzi także o możliwe nieprawidłowości przy wypłacie nowego świadczenia. Są one efektem źle pojętej kreatywności właścicieli domów. Nie można zapominać, że wzrosty kosztów ogrzewania (poprzez podwyżki miesięcznych zaliczek) już teraz odczuwają mieszkańcy budynków wielorodzinnych. Problem mogą mieć także wspólnoty mieszkaniowe i spółdzielnie, ponieważ drastyczny wzrost kosztów utrzymania mieszkań będzie skutkował powstaniem większych zaległości płatniczych ze strony właścicieli „M” oraz spółdzielców. Warto zatem wyjaśnić, jakie formy grzewczej pomocy rząd przewidział dla spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych oraz ich członków (według stanu z dnia 12 września 2022 r.).

Rządowa gwarancja ceny węgla już nie obowiązuje

W pierwszej kolejności, warto poinformować o tych rozwiązaniach, które zostały wprowadzone najwcześniej. Najszybszą ustawową odpowiedzią na kryzysową sytuację była ustawa z dnia 23 czerwca 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców niektórych paliw stałych w związku z sytuacją na rynku tych paliw (Dz.U. 2022 poz. 1477). Przypomnijmy, że ten czerwcowy akt prawny w pierwotnej formie dawał również przedstawicielom wspólnoty mieszkaniowej oraz spółdzielni możliwość zakupu węgla kamiennego, brykietu lub peletu po preferencyjnej cenie.

Jednak ze względu na problemy z zapewnieniem dostępności paliw stałych na obiecanych przez rząd warunkach, przepisy ustawy z 23 czerwca 2022 r. dotyczące gwarancji ceny węgla, brykietu i peletu (do 996,60 zł brutto za tonę), a także rekompensat dla przedsiębiorców sprzedających tanio opał, niestety nie obowiązują od 12 sierpnia 2022 r. To oznacza, że cała koncepcja sprzedaży węgla z dopłatami (również wspólnotom oraz spółdzielniom) nie jest już aktualna - zarówno praktycznie, jak i formalnie.

Węglowe dodatki na razie nie dotyczą wspólnot

W dalszej kolejności, Parlament przyjął ustawę z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym (Dz.U. 2022 poz. 1692). Ten kolejny akt prawny określa zasady wypłaty dodatku węglowego w wysokości 3000 zł. Po analizie treści ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. widzimy wyraźnie, że obejmuje ona wyłącznie gospodarstwa domowe posiadające budynki jednorodzinne jako podmioty uprawnione do skorzystania z dodatku węglowego. Jest to dość zastanawiająca sytuacja, mimo że węgiel nie stanowi najpopularniejszego paliwa w przypadku budynków wielolokalowych.

Wykluczenie wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych z możliwości uzyskania dodatku węglowego wydaje się dyskusyjne również dlatego, że takie podmioty teoretycznie miały prawo do zakupu węgla po gwarantowanej cenie (do 996,60 zł brutto za tonę). Intrygujący może być fakt, że uzasadnienie do projektu ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. pierwotnie zawierało jednak informacje o dodatku węglowym jako formie pomocy dla wspólnot i spółdzielni.

Ochrona taryfowa ma pomóc mieszkańcom bloków

Dobrą wiadomością dla mieszkańców części budynków wielorodzinnych oraz spółdzielni i wspólnot zarządzających tymi budynkami jest fakt, że rząd proponuje ochronę taryfową w ramach tak zwanego programu „Ciepło z rekompensatą”. Taką ochronę przewiduje ustawa o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw. Wspomniany akt prawny na dzień 12 września 2022 r. wciąż nie posiadał swojej ostatecznej formy, ponieważ Senat zgłosił istotne poprawki. Senackie poprawki wykluczają np. możliwość niezastosowania obniżonych cen ciepła w przypadku budynku wielolokalowego, którego zarządca nie złożył oświadczenia o planowanym zużyciu ciepła.

Senatorowie bez istotnych poprawek zaakceptowali natomiast sam system wsparcia mieszkańców bloków i kamienic oraz podmiotów zarządzających tymi budynkami. Wsparcie ma być udzielane poprzez wprowadzenie gwarancji ceny ciepła sieciowego na poziomie:

- 150,95 zł/GJ netto dla ciepła wytwarzanego w źródłach ciepła opalanych gazem ziemnym lub olejem opałowym

- 103,82 zł/GJ netto dla ciepła wytwarzanego w pozostałych źródłach ciepła

Rząd oszacował, że proponowana forma ochrony taryfowej zapewni oszczędności dla czteroosobowego gospodarstwa domowego wynoszące około 1012 zł jeśli źródłem ciepła sieciowego jest węgiel, a ogrzewane mieszkanie liczy sobie 70 mkw. W przypadku produkcji ciepła sieciowego z gazu, analogiczna kwota rocznej oszczędności wynosi 3900 zł. Warto pamiętać, że program „Ciepło z rekompensatą” ma obowiązywać tylko w jednym sezonie grzewczym (od 1 października 2022 r. do 30 kwietnia 2023 r.).

Część lokatorów oczekuje na „zamrożenie” cen gazu

Obecna sytuacja na pewno może wzbudzać niepewność mieszkańców i zarządców tych budynków wielorodzinnych, w których źródłem ciepła jest własny kocioł gazowy. Ostatnie wypowiedzi między innymi przedstawicieli rządu oraz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki sugerują jednak, że ceny gazu dla konsumentów zostaną przynajmniej częściowo „zamrożone”. Jednolite rozwiązania mają zostać wypracowane na szczeblu unijnym. Tak więc na szczegóły trzeba jeszcze poczekać.